Tags: ruimtevaart

Detail van een digitaal schilderij met als onderwerp de landing van de Europese ruimtesonde Huygens op Titan, de grootste maan van Saturnus in 2005

Space art met dikke klodders virtuele verf

Space art (of moet ik ruimtekunst zeggen?) is ouder dan je zou denken. Zo maakte ene Giotto di Bondone uit Florence al in 1301 een schilderij waarop de komeet van Halley te zien was. Maar de grote doorbraak kwam pas aan het eind van de negentiende eeuw, toen sciencefictionschrijvers als Jules Verne en H.G. Wells boeken gingen schrijven die geïllustreerd moesten worden. Space art-pioniers als Chesley Bonestell, Pat Rawlings en Don Dixon gebruikten de middelen die hen in hun tijd ter beschikking stonden: verf, houtskool, krijt, potlood. Tegenwoordig gebruiken space artists, en filmmakers niet te vergeten, digitale gereedschappen waarin niets… Read More

Digitaal gegenereerde satellietfoto van de Aarde, met Nederland in het midden

Is er echt geen Planeet B?

De zoektocht naar Planeet B is een vaak gebruikt thema in de sciencefiction. Een nieuwe Aarde, omdat de oude, meestal door menselijk toedoen, onbewoonbaar dreigt te worden. Soms is het idee luchtig uitgewerkt, zoals bij de onvolprezen VPRO-serie Missie Aarde, waarin Nederland het voortouw neemt omdat het dankzij de dijken als enige land niet onder water staat. Soms is het ook bloedserieus, zoals bij de film Interstellar, waarin droogte, stofstormen en misoogsten de behoefte aan een nieuwe wereld nijpend maken. Reservewereld Als je bedenkt hoeveel moeite het kost om een paar astronauten in een baan om de Aarde te krijgen,… Read More

Artist impression van een fictief trappistenklooster aan de nachtzijde van een van de planeten rond de ultrakoele dwergster TRAPPIST-1

Een astronomische bierexcursie naar Trappist-1

We gaan vandaag op reis naar 2MASS J23062928-0502285, beter bekend als TRAPPIST-1, een ster op zo’n 40,5 lichtjaar afstand van de Aarde. Dat zou normaal gesproken best een langdurige tocht zijn; zelfs het licht doet er ruim vier decennia over. Maar in de verbeelding zijn we er in een oogwenk. Ultrakoel TRAPPIST-1 is een zogeheten ultrakoele dwergster, die in 2017 in het nieuws kwam omdat Belgische astronomen hadden ontdekt dat er zeven aardachtige planeten omheen draaien. De termen ultrakoel en aardachtig moet je ruim zien; alles onder de 2700 graden Kelvin (ruim 2400 graden Celcius) wordt door astronomen als ultrakoel… Read More

Artist impression van de planeet Venus in een verre toekomst na terraforming, met oceanen en continenten, wolken en een indrukwekkend ringenstelsel

De Ringen van Venus

Terraforming is het zodanig aanpassen van een planeet dat aards leven er kan gedijen. Zoiets moet je niet onderschatten; het terraformen van Venus of Mars is een reusachtig project dat eeuwen, zo niet millennia gaat duren. Maar bij welke van onze twee buurplaneten is zo’n project het meest kansrijk? Ze hebben allebei hun voor- en nadelen, maar op deze pagina wil ik het vooral over Venus hebben. Zusterplaneet Deze dichtstbijzijnde planeet in ons zonnestelsel lijkt op het eerste gezicht verdacht veel op de Aarde. Met een diameter van 12.104 kilometer is Venus slechts een paar procent kleiner dan de Aarde… Read More

De Ares, het ruimteschip van de First Hundred uit de Mars-trilogie van Kim Stanley Robinson, komt aan in een baan om de Rode Planeet

De Mars-trilogie van Kim Stanley Robinson

De Mars-trilogie van Kim Stanley Robinson is, wat mij betreft, een van de hoogtepunten van de Amerikaanse sciencefiction. Red Mars, Green Mars en Blue Mars verschenen tussen 1992 en 1996 en vertellen de toekomstige geschiedenis van onze buurplaneet over een periode van een kleine tweehonderd jaar. In die twee eeuwen wordt Mars volledig geterraformd, getransformeerd van een koude, droge, levenloze woestijn naar een levende wereld met zeeën, bossen en steden. Daar zijn niet alle hoofdpersonen onverdeeld gelukkig mee: de strijd tussen de Reds, die Mars het liefst houden zoals het is en de Greens, voor wie de terraforming niet snel… Read More

Artist impression van de planeet Nachtwacht, een rood-wit-blauwe gasreus, met twee van haar manen en moederster Sterrennacht

Holland aan de hemel: Nachtwacht en Sterrennacht

Sinds 17 december 2019 heeft Nederland er twee verre buitenposten bij: de planeet Nachtwacht en de ster Sterrennacht. Van de IAU, de Internationale Astronomische Unie, mochten we een naam verzinnen voor de twee hemellichamen, die voorheen bekend stonden onder de saaie cijfer/lettercombinaties HAT-P-6 en HAT-P-6b. Ook de inwoners van de 111 andere bij de IAU aangesloten landen kregen, in het kader van de NameExoWorlds-campagne, een kosmisch duo toegewezen. Rembrandt en Van Gogh Uit 6000 ingezonden suggesties koos de nationale jury een shortlist van vijf namenduo’s, waarvan Nijntje en Moederpluis bij een stemming het meest populair waren. Maar om rechtentechnische redenen… Read More

De planeten Aarde en Mars als twee strandballen in het zand, op de juiste schaalverhouding ten opzichte van elkaar.

Twee planeten op het strand

Hoe groot is Mars, in verhouding tot de Aarde? Bij dat soort schaalvergelijkingen is het altijd een goed idee voorwerpen te gebruiken die iedereen kent. In het begin van deze eeuw haalde ik er, om het uit te leggen, wel eens een munt van twee euro en een eurocent bij. De Aarde is dan de twee euro en Mars is de cent. En om de vergelijking nog wat verder door te trekken: Pluto is het bolletje op de cent. Maar sinds 2006 is Pluto officieel geen planeet meer. En ik denk dat het ongeveer in dezelfde periode was dat de… Read More

Een oude, verroeste Eend / Citroën Deux Chevaux, gelanceerd met een Falcon Heavy van SpaceX, en op weg naar Mars

Elon’s Starman achterna in een ouwe Eend

Op 6 februari 2018 lanceerde SpaceX, een van de bedrijven van Elon Musk, de eerste Falcon Heavy. Een grote stap voor de mensheid, zou Neil Armstrong gezegd hebben, want met deze raket worden bemande reizen naar de Maan (opnieuw) en naar Mars mogelijk. En dat kost bovendien veel minder geld dan voorheen, want een groot deel van de raket komt terug en kan dus opnieuw gebruikt worden. Starman Bij zo’n eerste testvlucht stuur je niet meteen allerlei dure satellieten mee. Meestal wordt er een blok beton als ballast gebruikt maar Elon had een beter idee: hij stuurde zijn auto mee.… Read More

Artist impression van Terminator, de rijdende stad op Mercurius uit de science fiction-roman 2312 van Kim Stanley Robinson.

Terminator, stedebouw op Mercurius

Een paar dagen geleden deelde de Amerikaanse schrijver Kim Stanley Robinson op zijn Facebookpagina een artist impression die ik een paar jaar geleden maakte van Terminator, de rijdende stad op Mercurius uit zijn roman 2312. Robinson noemde het een beautiful visualisation; of nou ja, eigenlijk deed zijn literair agent dat maar die doet dat natuurlijk alleen als de schrijver het er mee eens is. Enthousiasme van de bedenker van Terminator, da’s natuurlijk een mooi compliment voor een illustrator. Ik maakte de illustratie twee jaar geleden na het lezen van 2312. Om de een of andere reden inspireert Robinson’s werk me… Read More

Space art, met op de voorgrond de aardachtige planeet Alice met een wonderlijk landschap vol eilanden en meren en op de achtergrond de gasreus Goliath.

Alice en Goliath – twee werelden

Hoeveel aardachtige planeten zijn er in het heelal? Met andere woorden: hoeveel dubbelgangers heeft onze prachtige waterrijke wereld? Een exact antwoord is daar in de verste verte niet op te geven maar “heel erg veel” komt waarschijnlijk dicht in de buurt. Miljarden In ons eigen Melkwegstelsel zijn ongeveer 200 miljard sterren. In het heelal zijn, toevallig, ook ongeveer 200 miljard melkwegstelsels. Dan hebben we het dus over zo’n 40.000.000.000.000.000.000.000 sterren. Zelfs als slechts om één op de miljoen sterren een aardachtige planeet draait, wat me een pessimistische schatting lijkt, houden we nog steeds een onvoorstelbaar aantal tweeling-aardes over. Die overigens… Read More