Categorie: Cartografie

Een kaart kan een wereld toveren op een stuk papier, of op een paar miljoen pixels. Groot of klein, realiteit of fictie. Een wereld die er eens was maar nu niet meer. Of een wereld die nog niet bestaat maar er ooit zou kunnen zijn.

Ik heb altijd graag in atlassen gebladerd, plattegronden bestudeerd en weggedroomd boven landkaarten. En ik beoefen het edele ambacht der cartografie ook zelf. Van de geschiedenis van Rotterdam tot de toekomst van Mars: ik zet het op de kaart.

Detail van een wereldkaart opgebouwd uit mondkapje, achteloos achtergelaten op het trottoir, met duidelijk herkenbaar de vorm van Noord-Amerika

Toiletpapier en mondkapjes, iconen van de coronatijd

In tijden van crisis worden mensen creatief. En in tijden van lockdown hebben mensen tijd over. Het was dus te verwachten dat “corona” zou leiden tot een stortvloed aan kunst, als manier om het beste te maken van de ellendige situatie waar we ineens midden in zaten. Ook bij mij sloeg dat verschijnsel toe, in de vorm van twee nieuwe wereldkaarten. WC-rollen In maart van dit jaar, in de week dat de pandemie ook Nederland niet geheel onopgemerkt voorbij bleek te gaan, zag ik iemand lopen met drie megapakken toiletpapier. En even later nog een. En nog een. Het was… Read More

Wereldkaart van een minuscuul deel van een hypothetische eindeloze platte Aarde, met in het midden de bekende oceanen en continenten en daaromheen een groot aantal andere wateren en landmassa's

De Platte Aarde

Een van de meest bizarre complottheorieën is toch wel die van de Platte Aarde. Er bestaat zelfs een genootschap met honderden leden die bij elkaar komen op conventies om te praten over de “bewijzen” dat NASA en andere instanties, al dan niet met kwade bedoelingen, het beeld in stand houden dat onze planeet een bol is die om de Zon draait. In hun wereldbeeld vormt de Noordpool het middelpunt van alles. De Zuidpool is in die visie een muur van ijs om de wereld heen die zorgt dat we er niet afvallen. Maar alleen al het feit dat het niet… Read More

Wereldkaart, opgebouwd uit sloophout: oude planken, vloerdelen, multiplex en ander gerecycled materiaal

Een wereldkaart in sloophout

De sloophoutprovinciekaart van Nederland was in 2018 het meest verkochte werk in mijn Werk aan de Muur-webwinkel. Dat wil nou ook weer niet zeggen dat de kaart in honderden huiskamers aan de muur hangt, maar het is toch wel een bescheiden succes voor dit stukje virtuele recycling. Een wereldkaart in sloophout kon natuurlijk niet uitblijven. De wereld En inderdaad: hier is-ie dan… Net als de Nederlandse kaart is deze wereldkaart gerenderd in 3DS Max met gebruik van digitaal steigerhout, multiplex, planken, latten, vloerdelen en roestige spijkers. De kleuren en texturen zijn vrij willekeurig gekozen. Hoewel: die sneeuw/verfresten op Antarctica zijn… Read More

Een blokken-wereldkaart, in realistische (wellicht iets overdreven) kleuren

Eindelijk: een blokkenwereldkaart!

Het is wonderlijk dat het zo lang heeft moeten duren voor ik, als Blok zijnde, op het idee kwam iets te doen met het thema “blokken”. Maar hier is-ie dan toch: de Blokkenwereldkaart. Grids De kaart bestaat uit drie grids, die over elkaar gelegd zijn. De grootste blokken vormen een grid van 72 bij 36; de oplettende lezer realiseert zich dan meteen dat ieder blok dus correspondeert met vijf lengte- en breedtegraden. Daaronder ligt een grid met blokken die half zo groot zijn en daar weer onder liggen blokken die nog een maatje kleiner zijn. En mijn bedrijfsnaam zou geen… Read More

Wereldkaart gespiegeld in een reflecterend en licht golvend wateroppervlak

De wereld in een waterspiegel

Onder de juiste omstandigheden – niet te veel golfslag, maar ook zeker niet te weinig – krijgt water magische eigenschappen. Het woord zegt het al: waterspiegel. Objecten worden vervormd tot ze nog net herkenbaar zijn, of net niet meer. In het ideale geval ontstaat een soort impressionistisch olieverfachtig schilderij. Verspiegelingen Ik schreef eerder over de verspiegelingen van Rotterdamse gebouwen in de oude havenbekkens. Hier is een andere invulling van het idee: een waterspiegelwereldkaart. 3ds Max Hoe maak je een waterspiegel? Je kunt natuurlijk een wateroppervlak uitzoeken en wachten op de juiste weersomstandigheden. Of je kunt een digitale waterspiegel maken. Dat… Read More

Kaart van Nederland, gemaakt van sloophout en twintig graden tegen de klok in gedraaid met daarnaast de Nederlandse leeuw als terugliggend vlak in het beton van de wand.

De uitsnede van Nederland – een kaart van sloophout

De sloophoutkaart van Nederland is een mooi voorbeeld van digitale recycling. Een kaart van de twaalf provincies, gemaakt van oude planken, latten, kistjes, steigerhout, multiplex, vloerdelen en vergelijkbaar schroot. Maar wat is eigenlijk de meest economische uitsnede voor die kaart? Advies Soms, als ik het even niet meer weet, vraag ik het Facebookpanel om raad. Sociale media zijn een zegen voor de ZZP’er: sinds ik niet meer in een kantoortuin werk kan ik niet meer naar een paar collega’s toelopen om een vraagstuk “even tegen ze aan te houden”. In zo’n geval vraag ik daarom mijn vrienden op het grote… Read More

Kaart van Nederland met plaatsnamen van alle 72 steden, dorpen en gehuchten met het woord berg erin.

Nederlandse bergen op de kaart gezet.

Ons land is zo vlak als een goed gelegde laminaatvloer, en toch zijn er opvallend veel Nederlandse plaatsnamen met het woord berg er in. Ik verzamelde ze allemaal en zette ze op de Bergkaart van Nederland. Driebergen “Waar zijn die drie bergen nou?”, vroeg ik me af toen ik onlangs op station Driebergen-Zeist uit de trein stapte. Ze waren er niet, natuurlijk. De nabijgelegen Utrechtse Heuvelrug komt op zijn hoogste punt, de Amerongse Berg, slechts 70 meter boven zeeniveau. In ieder willekeurig ander land wordt zoiets niet als berg, niet als heuvel, maar hoogstens als een lichte glooiing in het… Read More

Detail van de waterkaart van Rotterdam, vormgegeven als roestpatronen op een scheepsromp, ingezoomd op het centrum en de Kop van Zuid

Roestige rivieren – de Waterkaart van Rotterdam

Op een van mijn fotorondjes door Rotterdam kwam ik langs de Parkkade. Op die plek, niet ver van de binnenstad, liggen vaak relatief grote zeeschepen aangemeerd. Een van die schepen had deze keer duidelijk behoefte aan groot onderhoud. Ik maakte er een aantal foto’s van, waaronder deze. Roest Ik kan uren naar dit soort foto’s kijken. Wat gebeurt er hier veel tegelijk op een paar vierkante meter! De rode verf op de scheepsromp is onregelmatig verkleurd tot een wild palet van tinten tot aan paars en roze. Op een aantal plaatsen is het staal zwaar aangetast door donkerbruine, bijna zwarte… Read More

De omgekeerde wereldkaart: land en zee zijn omgewisseld, continenten zijn oceanen, meren zijn eilanden, en andersom, in kleuren geïnspireerd door NASA's Blue Marble

De Omgekeerde Wereldkaart – variaties op een Blauwe Knikker

Waarschijnlijk overkomt het iedereen die graag op kaarten kijkt wel eens. Je denkt: stel je nou eens voor dat het land zee is en de zee land. Dat continenten oceanen zijn en oceanen continenten. Dat eilanden meren zijn en meren eilanden. Een omgekeerde wereldkaart. Ik kon de verleiding niet weerstaan de kaart van zo’n fantasiewereld tot in details uit te werken. Maar ook daarmee ben ik niet de enige. Een beetje googlen levert een leuke verzameling omgekeerde kaarten op. Vladislav Gerasimov bijvoorbeeld maakte een mooie gestyleerde kaart met een fantasysfeertje. En Chris Wajan verdiept zich op zijn Panetocopia-website uitgebreid in… Read More