De Vloek van de Witte Bestelbus

Iedere fotograaf kent ‘m: de Vloek van de Witte Bestelbus. Nou ja, iedere stads- en architectuurfotograaf in ieder geval. Bij portret-, voedsel- of macrofotografie, om maar eens wat te noemen, heb je er minder last van.

Curse

In het Engels klinkt het zo mogelijk nog dreigender: the Curse of the White Van. Ik heb het over het verschijnsel dat heel veel potentieel prachtige foto’s worden verknald doordat er een witte bestelbus geparkeerd staat op een plaats waar je ‘m liever niet wil hebben. Sick man!

Irritant

Natuurlijk zijn er ook busjes in andere kleuren. Om maar te zwijgen van motorvoertuigen in het algemeen. En van verkeersborden, reclamezuilen, vuilnisbakken, stoplichten, lantaarnpalen, electriciteitshuisjes, wegwijzers, parkeerautomaten. En laten we ‘t maar helemaal niet hebben over al die medemensen die weinig decoratief door het beeld heen lopen. Maar niets trekt zo irritant de aandacht als een witte bestelbus.

Waardeloos

Prachtig, zo’n avondfoto van het Schouwburgplein tijdens het filmfestival. De fraai verlichte Doelen, de Tijger, de reflecties op het plein, zelfs een stukje van het station staat er op. Maar toch compleet waardeloos omdat er een witte bestelbus op staat. Die bovendien ook nog eens zijn grote broer heeft meegenomen!

Geruïneerd

Soms ben je als fotograaf zo intens bezig met je onderwerp dat je even vergeet de omgeving te scannen op storende elementen. Deze prachtige herfstdag, waarop de zon langzaam de mist aan flarden brandde, was zo’n moment. Volkomen overdonderd door de spectaculaire lichteffecten boven dit standbeeld op de Coolsingel drukte ik af. De scootert en de auto zijn in deze omgeving nog wel functioneel; die mevrouw had ik misschien beter eerst de roltrap af kunnen laten gaan. Maar de bestelbus ruïneert een foto die anders zonder twijfel de top 10 over 2021 gehaald zou hebben.

Take it to the bridge

De bestuurder van dit voertuig maakte het, in de fraaie historische binnenstad van Amersfoort, wel heel erg bont. En de kritische lezer denkt misschien: wacht gewoon even tot-ie voorbij gereden is. Maar nee, dit witte monster stond op de brug geparkeerd!

Monsters

Maar het kan altijd erger. Tijdens één een van mijn januari-expedities trof ik eens tientallen witte bestelbussen bij elkaar aan. Ze stonden bij het krieken van de ochtend op de kade van de Coolhaven, ter hoogte van gebouw De Machinist. Deze busjes trokken zelfs de aandacht van de locale media: de Havenloods wijdde er een artikeltje aan. Niemand wist namelijk van wie de monsters waren. Maar Stadsbeheer heeft ze allemaal bekeurd. Dat zal ze leren.

Onderzoek

Volgens recent Engels onderzoek vallen vrouwen op mannen in witte bestelbussen. Ah, is dat het? Dat verklaart het onverklaarbare. Zelf laat ik me meestal vervoeren in een lange geelblauwe deelauto met chauffeur. Maar dat is dus, vanuit romantisch-strategisch perspectief gezien, niet zo handig.

Hardwerkende Nederlanders

Okee, ik snap ook wel dat die busjes horen bij hardwerkende Nederlanders die op korte afstand van hun voertuig dringende reparaties aan het verrichten zijn. En dat zo’n bus erg handig is bij het vervoeren van de benodigde gereedschappen en materialen. Maar toch… kunnen ze die krengen niet transparant maken? Of liever nog helemaal onzichtbaar?

Strategieën tegen de witte bestelbus

Toch is de situatie niet hopeloos. Er zijn manieren om de witte bestelbus onschadelijk te maken. Of om in elk geval de aanwezigheid ervan minder ondraaglijk te maken. Ik behandel een vijftal strategieën om te dealen met de Vloek van de Witte Bestelbus. Mocht ik er één vergeten: meld het in de comments onder deze post.

1 – Photoshop

Allereerst: Photoshop is your friend. Bij relatief kleine bestelbusjes kan content aware fill uitkomst bieden. Maar meestal is er meer geduld, en vakmanschap, nodig om een foto te ontdoen van zo’n motherfucker. Zie hieronder bijvoorbeeld hoe ik een bestelbus wegtoverde van de kade van de Wijnhaven bij het Witte Huis. Ik moest wel helemaal zelf bedenken hoe de gevel erachter er precies uitziet.

2- Selectieve onscherpte

Soms kan een lange sluitertijd helpen om de aanwezigheid van een wit voertuig te verzachten. Met bewegingsonscherpte heeft het nog wel iets, zo’n gevaarte . Maar het woord bewegingsonscherpte zegt het al: het werkt alleen bij bewegende busjes. En de ellende is dat ze meestal stilstaan.

3 – Compositie

Binnen een sterke compositie kan zelfs een witte bestelbus een toegevoegde waarde hebben. Het exemplaar op deze foto van de Landtong Rozenburg had ik bijvoorbeeld makkelijk weg kunnen shoppen. Maar met de horizon en de windmolens op de gulden snede, en bij de leading lines richting de Maeslantkering en de berg, alsmede de negative space linksboven, vormt het busje een mooi eigenwijs contrapunt.

4 – Focus op de details

If you can’t beat them, join them. Als bovenstaande trucs niet toepasbaar zijn, maak dan in vredesnaam de bus maar het hoofdonderwerp van de foto. En richt je op details als de spiegeling in de ruiten. Zoals hieronder bij de boosdoener die het zicht op de Martinitsjerke in Frjentsjer ontsierde.

5 – Berusting

En als niets anders helpt: geef het wat tijd en laat de nostalgie zijn werk doen. Over honderd jaar raken we vertederd als we zo’n karakteristieke vroeg-twintigste-eeuwse bestelbus op een oude digitale foto ontwaren. Net zoals de, meestal zwarte, autootjes er op oude ansichten van een eeuw geleden ook best schattig nostalgisch uitzien.