De Rotterdamse Metro, toen, nu en straks

Het Rotterdamse metronetwerk is het oudste van Nederland. Met ruim honderd kilometer, vijf lijnen en zeventig stations is het ook het meest uitgebreide metronet van ons land. Hoe is dat zo gekomen? Wat zijn de verwachtingen voor de toekomst? En kan die plattegrond van het lijnennet niet mooier? Op die vragen geef ik een antwoord in deze blogpost.

Detail van metrostation Slinge in Rotterdam, met XX-vormige kolommen en www-vormig dak
XX-vormige kolommen en www-vormig dak

Het begin

De metro van Rotterdam bestaat sinds 9 februari 1968. Op die dag werd het eerste traject geopend: zes kilometer, zeven stations, van het Centraal Station naar het Zuidplein. Ik was erbij, samen met mijn vader, maar ik herinner me dat ik die dag vooral heel veel bovenbenen gezien heb. Ik was namelijk pas vijf en een stuk korter dan tegenwoordig.

Een paar jaar later werd dat eerste lijntje “doorgetrokken” naar mijn woonplaats Hoogvliet. Dat had een halvering van de reistijd naar Rotterdam tot gevolg. In plaats van een langdurige busrit bracht de metro ons in een klein halfuurtje naar “de stad”.

In de jaren tachtig volgde de metro overdwars: de oostwestlijnen met al hun vertakkingen. En in de eenentwintigste eeuw zagen we de verbouwing van twee spoorlijnen tot metro: de Hofpleinlijn en de Hoekse lijn.

Metrostation Hoogvliet met een stilstaande metro en een metro die aan komt rijden, bij regenachtig weer
Metrostation Hoogvliet

Metronet

Nu, na ruim vijftig jaar, bestaat het Rotterdamse metronet uit vijf lijnen met een totale lengte van meer dan honderd kilometer. Het netwerk strekt zich uit tot in vergelegen buitenwijken als Nesselande en Hoek van Holland en voorsteden als Spijkenisse, Capelle aan den IJssel en Den Haag. Dat maakt veel metrostations ideale begin- en eindpunten voor een wandeling, maar daar schreef ik een andere blogpost over: de mooiste RET-wandelingen van de Rijnmond.

Interessant maar verder nutteloos feitje: van de 70 metrostations hebben er zes het woord haven in de naam. Zoek ze allemaal!

Bord in Rotterdams metrostation met een kaart van het lijnennet
De kaart van het Rotterdamse metronet

Harry Beck

Zo’n uitgebreid lijnennet, daar hoort natuurlijk een kaart bij. Net als bijna alle metroplattegronden ter wereld leunt die kaart zwaar op de fameuze kaart van de Londense Underground, gemaakt in 1934 door Harry Beck. Hij was de eerste die alle overbodige ballast wegliet en het netwerk abstraheerde tot hoeken van 45 graden.

De kaart van de Rotterdamse metro gebruikt die hoeken van 45 graden ook. Maar jammer genoeg ligt daaronder ineens een soort geairbrushte ondergrond met waterwegen en bebouwingsvlekken.

Hoe zou Harry Beck ons metronet in kaart hebben gebracht? Waarschijnlijk ongeveer zo:

Alternatieve kaart van het metronetwerk van Rotterdam, geïnspireerd door de London Underground-plattegrond van Harry Beck uit 1935
Klik hier voor een grotere versie

De Toekomst

Voor het eerste stukje metro heeft de Coolsingel jarenlang opengelegen maar de aanleg van het traject onder de wijk Blijdorp speelde zich een jaar of tien geleden ongezien af. De technieken om ondergronds te bouwen worden steeds geavanceerder; gelukkig maar, want er komen vast nog wel wat lijnen bij de komende decennia. Hoe zou de metrokaart van 2050 er uit zien?

RET-plannen

Laten we om te beginnen eens kijken hoe de RET er zelf over denkt. Hoog op het verlanglijstje van het vervoerbedrijf staat een verbinding tussen Kralingse Zoom en het Zuidplein, via het nieuwe NS-station Stadionpark. Een logisch idee, want of dat stadion er nou komt op niet, er gaat rond Feyenoord City een belangrijk stedelijk knooppunt ontstaan.

In een later stadium zou die lijn doorgetrokken moeten worden door de Maastunnel, om na stops bij de Euromast en het Erasmus MC te eindigen bij het Centraal Station. Wat de vraag opwerpt wie er in de Maastunnel plaats moet gaan maken: de auto’s, de fietsen of de voetgangers? En het wordt wel een kort lijntje op die manier; is er niet meer mogelijk?

Verder zou de RET graag metro’s laten rijden over de Oude Lijn. Dat is de spoorlijn van Leiden via Den Haag en Rotterdam naar Dordrecht. In feite rijdt daar natuurlijk al een soort metro: de sprinters van de NS. Behalve een paar extra stations en een hogere frequentie voegt die lijn dus niet zoveel toe. Maar toegegeven: een metrolijn maken op bestaand spoor is natuurlijk wel makkelijker en goedkoper.

Twee geplande nieuwe metrolijnen in Rotterdam: een verbinding tussen Kralingse Zoom en Zuidplein en een transformatie van de spoorlijn Leiden-Dordrecht tot metro
De plannen, in paars en oranje, van de RET

Cirkellijn

De RET kijkt vooruit tot 2030. Voor 2050 wil ik toch een wat ambitieuzere visie neerleggen. Die lijn F van Kralingse Zoom naar Zuidplein zou ik daarom niet door de Maastunnel naar het Centraal Station laten lopen, maar in plaats daarvan via Charlois, Sluisjesdijk en Merwe/Vierhavens laten doorrijden naar het Marconiplein. En waarom maken we er niet meteen een Circle Line van: via Overschie, Schiebroek, Hillegersberg en Kralingse Berg terug naar Kralingse Zoom.

Op die manier wordt eindelijk ook het vliegveld bereikbaar met de metro. Dat vliegveld heet overigens in 2050 weer gewoon Zestienhoven en er landen en vertrekken alleen luchtschepen en elektrische vliegtuigen. Vliegschaamte wordt een boze droom uit het verleden.

Deelder

Tijdens het maken van deze kaarten overleed Jules Deelder. Ik heb hem geëerd met een metrostation in de buurt van het Sparta-stadion. Dit naar goed Parijs gebruik; daar worden vaker stations naar historische personen (Jacques Bonsergent, Richard Lenoir) genoemd.

En dan nog een grappig detail: de Cirkellijn, met stations J.A.Deelder, De Esch en Feyenoord City, verbindt de drie Rotterdamse voetbalclubs Sparta, Excelsior en Feyenoord. De bal is rond. De Cirkel ook.

De Gele M, het logo van de Rotterdamse metro
De gele M, niet te verwarren met die hamburgertent

Glaslijn

Een andere mogelijke ontwikkeling is een extra noordzuidlijn. Op dit moment komen er in de oostwestrichting, tussen Schiedam en Capelsebrug, drie lijnen bij elkaar. In de noordzuidrichting zijn het er tussen Centraal Station en Slinge slechts twee. Dat biedt ruimte voor uitbreiding.

In het noorden zou die extra lijn vanaf station Rodenrijs afbuigen om via Bergschenhoek en Bleiswijk aan te sluiten op het nieuwe station Lansingerland-Zoetermeer. Het tracé, in de vorm van een busbaan, ligt er al.

In het zuiden zou deze lijn vanaf Slinge naar links afbuigen om via Carnisselande te eindigen bij NS-station Barendrecht. Laten we ‘m de Glaslijn noemen, naar de kassen in Barendrecht en Lansingerland.

Bushaltes bij station Lansingerland-Zoetermeer
Lansingerland-Zoetermeer, eindpunt van de Glaslijn

Petroleum

In een iets verdere toekomst komt een nieuwe oostwestverbinding in beeld. Die loopt grotendeels op de zuidoever van de Maas en de Waterweg en wordt nostalgisch Petroleumlijn genoemd. De transformatie van oude havengebieden tot nieuwe stadswijken, ingezet op de Kop van Zuid, zal namelijk de komende decennia onverminderd doorgaan. De fossiele industrieën bij Pernis en in de Botlek zullen in de jaren 30 en 40 hopeloos verouderd zijn en plaats maken voor meer gemengde woon- en werkgebieden.

Dat vraagt om een nieuwe metrolijn, die bij Maassluis aantakt op de lijn naar Hoek van Holland. Aan de oostkant verbindt die lijn plaatsen als Ridderkerk, Hendrik-Ido-Ambacht, Zwijndrecht en Dordrecht met het Rotterdamse metronetwerk.

Fictief metrostation op de Petroleumlijn in het Botlekgebied in Rotterdam
Metrostation Botlek

Olympisch Park

Aan de Petroleumlijn ligt ook metrostation Olympisch Park. Want dat in 2040 de Olympische Spelen in Rotterdam gehouden worden, honderd jaar na het bombardement en zevenhonderd jaar na de stadsrechten, dat spreekt vanzelf.

Detail van een fictieve metrokaart van Rotterdam in 2050, gebaseerd op de Londense metrokaart van Harry Beck uit 1934
In Rotterdam-Centrum komt alles bij elkaar

Krimpen en Hellevoetsluis

Verder zie ik de komende decennia nog wel kansen voor twee kleinere uitbreidingen. Ten eerste een zijtakje van de C-lijn, vanaf Capelsebrug naar Krimpen aan den IJssel. Daarmee zou de Krimpenerwaard beter ontsloten worden; de Algerabrug wordt minder een “’brug der zuchten”.

Ten tweede het doortrekken van de allereerste metrolijn vanaf Spijkenisse naar Hellevoetsluis. Daar werd al in de jaren zeventig over gesproken. En Hellevoetsluis is, met zijn 40.000 inwoners, de grootste plaats in Nederland die noch aan een spoorlijn noch aan een snelweg ligt.

Met al deze toevoegingen zou de Rotterdamse metrokaart er in 2050 zo uit kunnen zien:

Kaart van het metronetwerk van Rotterdam zoals het er uit zou kunnen zien in 2050, met drie nieuwe metrolijnen en een paar andere uitbreidingen
Klik hier voor een grotere versie

Naamgeving

Bij deze toekomstvisie heb ik iedere lijn een eigen naam gegeven. De huidige ABC-naamgeving is niet alleen saai maar ook onpraktisch. Zelfs bij vijf lijnen lukt het mij al niet te onthouden welke letter bij welke lijn hoort.

De Eerste Lijn en de Dwarslijn, dat spreekt vanzelf. De Cirkellijn, Glaslijn en Petroleumlijn zijn al genoemd. De Strandlijn verbindt de stranden van Hoek van Holland en Nesselande. De Erasmuslijn komt langs het Erasmus MC en de Woudesteincampus van de Erasmusuniversiteit. En de Hoflijn verbindt, over het tracé van de voormalige Hofpleinspoorlijn, Rotterdam met de Hofstad.

Artikel in huis-aan-huisblad De Havenloods over de kaart van Frans Blok met het Rotterdamse metrolijnennet in 2050 en de toekomstplannen van de RET
Het artikel in de Havenloods

Verzoeknummers

Nadat ik begin januari 2020 deze blogpost online zette kreeg ik in drie dagen 15.000 bezoekers. En dat is heel wat meer dan de toeloop die mijn website normaal gesproken krijgt. Het Algemeen Dagblad en de Havenloods wijdden allebei een artikel aan mijn metrokaarten. Ik bleek duidelijk niet de enige die geïnteresseerd is in de ontwikkelingen van de Rotterdamse metro.

Ik kreeg ook tientallen reacties van lezers, met veel interessante suggesties en aanvullingen; ze zijn allemaal hieronder te lezen. In een aantal buurgemeenten van Rotterdam is duidelijk behoefte aan aansluiting op het metronet. Er werden honderden kilometers aan nieuw metrospoor aangevraagd.

Maar we moeten wel realistisch blijven. Het aanleggen van een metrolijn is duur, complex en tijdrovend. En er kan veel gebeuren in dertig jaar maar ik vrees dat Rockanje, Moordrecht en Oud-Verlaat in 2050 nog steeds geen metrostation hebben. Wie weet in 2080.

Kaart van het Rotterdamse metronet in 2050 in het huidige station Beurs
De metrokaart van 2050 op station Beurs

Dit vind je misschien ook leuk...

94 reacties

  1. Joop schreef:

    Station Pernis ontbreekt op de tweede afbeelding

  2. Wk schreef:

    Geen doorsteek vanaf Bolnes richting Krimpen aan den IJssel/ de Krimpenerwaard? Dat lijkt me toch ook een logische zet om de brug der zuchten te ontlasten en een twee (vlucht)route de Krimpenerwaard in en uit te realiseren.

  3. Moes schreef:

    Station Bleiswijk, Bergschenhoek en Zoetermeer?

  4. Herman schreef:

    Delft-Zuid bestaat niet meer, dat heet tegenwoordig Delft-Campus 🙂

  5. KvBuitenen schreef:

    Een metrolijn richting Zoetermeer? Via Zoetermeer-lansingerland

  6. Walter schreef:

    Geinig gedaan! Wie weet maken we dit nog mee. Volgens mij zijn erook plannen om de metro bij lansingerland/zoetermeer door te trekken naar Rodenrijs. Is nu een busverbinding

    • Frans Blok schreef:

      De Lansingerlandlijn, daar kan ik niet meer omheen, denk ik. Die wordt zo vaak aangevraagd…

    • Allan Kleiweg schreef:

      Lansingerland is in zekere zin allang per metro bereikbaar. Immers het ‘Reglement Metro’ is van toepassing op de RET-lijnen A-B-C-D-E en de HTM-lijnen 3 en 4 . Dus … Dat Hagenaars RandstadRail een tram noemen, Rotterdammers van een metro spreken en Zoetermeerders toch echt een trein ervaren, is een koddigheidje. ‘RandstadRail’ is geen erkend vervoerstype, het wat ruimere begrip ‘Lightrail’, wel. Overigens, een ‘metro’ heeft bij definitie een conflictvrije baan, dus zijn strikt genomen eigenlijk alleen de lijnen C en D echte metrolijnen. Een deel van lijn E heeft de status van ‘lokaalspoorweg’ en kent een max. snelheid van 100 km. De rest van het metronet kent een max. snelheid van 80 km, met als uitzondering de met de HTM gedeelde sporen, waar een max. snelheid van 50 km geldt.

  7. Tohans schreef:

    Ik reageer normaal gesproken niet zo snel op zulke posts, maar ik vind dit toch wel een hele mooie blogpost!

    Als het niet erg wordt gevonden, gelinkt via: https://topiqq.com/toekomstige-metrolijn-rotterdam/

    • Frans Blok schreef:

      Dat wordt zeker niet erg gevonden! Dank voor het compliment.

    • Allan Kleiweg schreef:

      Beste Frans, complimentos voor je alleraardigste artikel. Je grafische prestaties zijn prachtig. De komst van de metro was heel wat voor alle Rotterdammers. Hun stad was op 14 mei 1940 vernederd en onteerd, maar in de periode 1966-1968-1970 (De Doelen – metro – C’70), stond Rotterdam weer stevig op z’n poten. Andere geschonden steden kozen, op emotionele gronden, meestal voor een reconstructie van de oude stad; Roterdam koos, na vijf jaar wachten op het einde van de oorlog, voor de creatie van een moderne stad. Rotterdam zag de lege binnenstad als een kans om meerdere historisch gegroeide ongunstige situaties met forse stedebouwkundige ingrepen recht te zetten. De metro kwam voort uit een eerder plan voor een tramtunnel. Rotterdam was er groos mee, maar anderen spraken schamper van een kabouter-metrolijntje. Wat niet hielp was dat de metro feestelijk in gebruik is gesteld door twee burgemeesters; Wim Thomassen, burgemeester van Rotterdam en mevrouw B. van Oranje, burgemeester van Madurodam … De metro had vanaf dag 1 trouwens zeven stations (niet zes); Centraal Station – Stadhuis – Beurs – Leuvehaven – Rijnhaven – Maashaven en Zuidplein. Ik heb nog een ander ‘nutteloos feitje’ voor je: Van de huidige metrostations zijn er twee waarvan de historie terug gaat tot de tijd van het 1945 mm HIJSM-breedspoor (het zijn er drie als je Laan van NOI ook meetelt), van voor 1866 . Op vijf plaatsen heeft het RET-metronet thans een aansluiting op NS-sporen. Kan je ze noemen ? De goede antwoorden volgen binnenkort …

  8. Bart Lenselink schreef:

    Het nieuwe station LansingerLand-Zoetermeer is het beoogde startstation voor metro richting Rotterdam. Verdere invulling is in onderhandeling.

  9. Twan schreef:

    Fantastisch mooi gemaakt en geschreven. Heb een tijdje op Katendrecht gewoond, en altijd al gedacht dat een ov lijn op Katendrecht en op de Wilhelminapier ontbrak, met de komst van de Petroliumlijn (prachtige naam) is dat verholpen. Zelf kom ik oorspronkelijk uit Oud-Beijerland, er bestaan oude schetsen om de Hoeksche waard te verbinden. Oud-Beijerland, Heinenoord, Barendrecht (!), zuid-plein, stadion Feyenoord, Esch, universiteit, Kralingen. Zou een mooie toevoeging zijn. Kom je wel in het geding met de prachtige cirkellijn die je hebt gemaakt.

  10. Ron schreef:

    Zou het doortrekken van de lijn naar Hellevoetsluis en Rockanje misschien een aardige file oplossing zijn?

    • Frans Blok schreef:

      Dat was volgens mij ooit wel de bedoeling maar daar is de busbaan langs de Groene Kruisweg als budgetoplossing voor in de plaats gekomen. Maar ik zet het op de planning voor 2050!

      • Jan Stoof schreef:

        Langs een lijn naar Rockanje noch langs een lijn naar Oostvoorne wonen voldoende mensen.
        Bovendien staat Voorne-Putten al op het punt om een leegloopgebied te worden en zal dit zeker werkelijkheid worden als Rotterdam langs de zuidoever van de Nieuwe Maas, Scheur en Nieuwe Waterweg gaat bouwen, b.v. tot aan de Oude Maas.

    • Allan Kleiweg schreef:

      De noord/zuid-lijnen zijn al behoorlijk bezet in de drukke uren, dus nog meer reizigers langs die routes leiden is niet verstandig. Dan kan er in Hoogvliet al niemand meer bij en lopen Slinge, Zuidplein, Maashaven en Wilhelminaplein helemaal klem. Mijn oplossing is anders: Verleng metrolijn A van het al bestaande Vlaardingen West naar: Rozenburg – Brielle – Hellevoetsluis. En nu de Provincie Zeeland afgekocht gaat worden vanwege die marinierskazerne die niet doorgaat, zou lijn A meteen verder doorgetrokken kunnen worden naar Dirksland – Brouwershaven – Zierikzee – Sint Maartensdijk – Goes. Zeeland wordt zo rechtstreeks verbonden met Rotterdam en ook het onderling contact tussen de ZH en Zeeuwse eilanden wordt geïntensiveerd.

  11. Jan Pereboom schreef:

    Veel te logisch die nieuwe plannen en waarschijnlijk niet duur genoeg. Ik mis trouwens een verbinding met die andere buitenwijk van Rotterdam: Zoetermeer.

    • Allan Kleiweg schreef:

      In het rijksbeleid zijn zestig jaar geleden groeikernen aangewezen. Voor Amsterdam is dat o.a. Almere, voor Utrecht is dat Nieuwegein, voor Rotterdam is dat Spijkenisse en voor Den Haag dus Zoetermeer. Al deze groeikernen hebben een railverbinding gekregen. Zoetermeer leunt historisch, sociaal en cultureel op Den Haag, net als Delft en Gouda.

  12. Jan-Paul schreef:

    Rodenrijs en Berkel Westpolder staan er dubbel op, verder mis ik de aansluiting Rodenrijs via Bergschenhoek naar station Zoetermeer-Lansingerland

    • Frans Blok schreef:

      Oeps, foutje. Die twee staan er inderdaad twee keer op. Dat ga ik aanpassen, dank voor de melding.

      • Allan Kleiweg schreef:

        Tja Frans, het is een kleinigheidje, maar volgens jouw kaart stopt metrolijn A niet langer bij station Graskruid … Dat lijkt mij niet juist, of is het een element van je veranderplannen ? (Alleen mensen doe nooit ene poot uitsteken maar geen fouten.)

        • Frans Blok schreef:

          Nog een foutje inderdaad… goed gezien… Het lijkt me inderdaad geen verbetering als lijn A Graskruid voorbij rijdt. Je zal maar van Binnenhof naar Nesselande willen.

  13. Pim schreef:

    En metrolijn D/E wordt vanaf Spijkenisse doorgetrokken naar Hellevoetsluis, met haltes Simonshaven, Zuidland, Oudenhoorn, Kooistee, Struytse Hoeck en Veerhaven.

  14. Danny schreef:

    Een verbinding met krimpen Ad IJssel

  15. Lucy schreef:

    Misschien de D ofC lijn doortrekken naar hellevoetsluis, scheelt een hoop ochtendspits in de bussen

  16. Michel schreef:

    Ik zie nog geen ‘verzoeken’ voor een Westlandse verbinding tussen Den Haag en Rotterdam

  17. Joris schreef:

    Een lijn van Dordrecht naar Capelle a/d IJssel via Papendrecht, Alblasserdam, Kinderdijk, Krimpen a/d Lek, Krimpen a/d IJssel zou ook een mooie aanvulling zijn.

    • Allan Kleiweg schreef:

      Ik ken de historie van het Rotterdamse metronet goed en zat voor het eerst in de metro in october 1967 (een treinstel was voor omwonenden van station Maashaven te bezichtigen). Het is een hard feit dat de Gemeente Rotterdam alleen geld steekt in uitbreidingsplannen als daarmee Rotterdamse belangen worden gediend, wat begrijpelijk is. (Okee, de Hofpleinlijn was een buitenkansje.) Een metrolijn naar Naaldwijk, Hendrik-Ido-Ambacht of Tilburg klinkt leuk, maar wat heeft Rotterdam daar nou echt aan ?

  18. Richard schreef:

    Het schijnt dat er onder station Lombardije ooit ook al een metrostation is gebouwd maar nooit wat mee gedaan.

    • Otto schreef:

      Die plannen zijn destijds gewijzigd naar tram, ombouw naar sneltram (metro met pantograaf) is natuurlijk mogelijk mits de bochten niet te scherp worden. Een metrovoertuig rijdt net als een trein OP de rails en tram TUSSEN de rails.
      https://nl.wikipedia.org/wiki/Verschil_tussen_trein-_en_tramspoor

    • Allan Kleiweg schreef:

      Ja, Rotterdam denkt wel eens vooruit. Beter tijdens de bouw van project A voorzieningen voor een eventueel project B, dan later tegen driedubbele kosten alsnog iets te moeten bouwen. Zo heeft men meteen bij de bouw van de noord/zuid-lijn meteen het kruisstuk voor de latere oost/west-lijn OVER de noord/zuid-lijn heeft gebouwd. Het tramviaduct naar Schiebroek is zodanig gebouwd dat eventueel ook een metrolijn hier gebruik van kan maken. Metrostation Blaak is alvast gebouwd op een dikke betonnen plaat, zodat bij de onvermijdelijke latere bouw van de Willemsspoortunnel, men probleemloos onder het metrostation door kon bouwen. Soms pakt het vreemd uit. Zo is het spoorwegviaduct over snelweg A20 bij Schiedam al meer dan vijftig jaar gereed voor vier sporen, maar liggen er nog altijd maar twee …

  19. JV schreef:

    Ik denk eerder dat er vanaf de capelsebrug een aftakking komt naar de krimpererwaard en dat lijn bij de terp verder doorgetrokken gaat worden naar Nieuwerkerk, Moordrecht en Gouda.

  20. Tim Sekac schreef:

    Leuke plannen, echter er mogen wel meer komen hoor:

    1. Trek metrolijn C en D vanaf de Akkers ook over Voorne-Putten door naar Maasvlakte. Met metrolijn D over de oude spoordijk via Hellevoetsluis, en Metrolijn C over de oude spoordijk via Brielle!

    2. Trek de Metrolijnen A, B en C ook door naar Zoetermeer, Zevenhuizen en Gouda.

    3. Trek Metrolijn E vanaf Slinge ook met een bocht langs bestaand treinspoor naar Dordrecht CS!

    Allemaal regio’s buiten Rotterdam die lonken naar een verlengde metrolijn!

  21. Harold schreef:

    Mooie blog Frans! Hele gave plaat ook. Bracht mijn fantasie over nieuwe stations ook op gang. Zie mijn “Lekker in Rotterdam”-blog. https://www.facebook.com/1649922201974189/posts/2251265078506562/?d=n

    • Allan Kleiweg schreef:

      Het ontwerpen van een nieuwe metrolijn is een delicate aangelegenheid. De stations moeten gunstig in de loop van voetgangers liggen, optimale overstapmogelijkheden bieden en de route ligt voor minstens een eeuw vast. Het Rotterdamse metronet kent ~helaas~ enkele consequenties van ongunstige eerdere keuzes. Bij de aanleg van de oude noord/zuid-lijn dorst men, 10 jaar na de Watersnoodramp, het niet aan om het Noordereiland een eigen station te geven. Het is een raadsel waarom de RET tussen het Marconiplein en Schiedam Centrum, geen station ‘Tjalklaan’ heeft gegund aan de wijk Oud-Mathenesse. Nog vreemder is het dat metrolijn nota bene pal langs de parkeerplaats van het Sint Franciscus Gasthuis rijdt, zonder daar te stoppen. (Een fors ziekenhuis overslaan, heus ?) Het allergekste is dat lijn E tussen de landingslichten van Vliegveld Rotterdam door rijdt, maar daar toch geen station heeft. Dat station Oranjebuitenpolder bij de Maeslantkering er niet is gekomen, blijft spijtig. Met een eigen station had het als een fascinerende toeristische attractie tot bloei kunnen komen.

  22. Frans Blok schreef:

    Dank allemaal voor de reacties en de suggesties. Er komt een max-versie van de kaart met daarin de meeste van de verzoekjes verwerkt!

  23. Luuk Barendrecht schreef:

    Hoi Frans, wij willen bij indebuurt Rotterdam (online nieuwsplatform) graag de kaart gebruiken die jij gemaakt hebt, mag dat? Uiteraard doen we dat inclusief bronvermelding.

    Groetjes,
    Luuk

  24. Hans schreef:

    Het Westland als een van de belangrijkste economische pijlers met in 2020 meer dan 100.000 inwoners doet niet mee.. !?

  25. rik schreef:

    https://www.google.com/search?q=toekomst+metro+rotterdam&tbm=isch&ved=2ahUKEwjxlcHQlOfmAhXF4YUKHemtCckQ2-cCegQIABAC&oq=toekmetro+rotterdam&gs_l=mobile-gws-wiz-img.1.0.0i7i30.23575.25168..26505…0.0..0.116.1003.8j3……0….1………0i67j0j0i13.ekC8hqR58GY&ei=OQ8PXrGVI8XDlwTp26bIDA&bih=560&biw=360&client=ms-android-htc&prmd=minv#imgrc=vMoNe938LSZAaM
    En
    https://images.app.goo.gl/p1QdWe2V1y3Xq8Yj7

    En voor voorne putten
    https://verlengmetronaspijkenisse.petities.nl/ het ontwerp is slecht te zien maar het idee van die 2 lijnen is goed en dan spijkenisse oudbeijerland heinenoord barendrecht.

  26. Bob Maas schreef:

    Dag Frans, wat een geweldige kaart en verhaal. Ik ben al enige tijd bezig met iets soortgelijks voor Amsterdam, Alleen heb ik niet de juiste tools om dit te visualiseren. Misschien kunnen we daar samen eens naar kijken?

  27. jan schreef:

    metrostations deelder?
    je hebt er een treinstation van gemaakt

  28. Rotjeknor schreef:

    Schiemond is gelegen aan de Vierhavenstraat. Eén van deze toekomstige stations kan dus weg. Verder leuk idee.

  29. Cor Mout schreef:

    Hoi Frans,
    ziet er indrukwekkend uit, en als maar een deel er ooit van zou kunnen worden uitgevoerd hebben we een mooi metronet. Als ik nog een suggestie mag doen. Zestienhoven(de luchthaven zou beter gebaat zijn bij een directe verbinding naar het centrum (R’dam CS). Wellicht een idee om lijn D uit Spijkenisse niet te laten eindigen op CAS maar doortrekken naar de luchthaven. Hoeft men alleen maar een aftakking na Melanchtonweg te maken. De cirkellijn is mooi maar dan moeten mensen vanaf de luchthaven altijd ergens over stappen. En ik spreek uit ervaring dat zakenmensen of toeristen het liefste met zo min mogelijk overstapmomenten het centrum van een bepaalde plaats willen bereiken. Zou Zestienhoven overigens wel gewoon aan de die cirkellijn laten liggen. Zijn er ook mogelijkheden voor mensen die vanaf de luchthaven andere delen van Rotterdam willen bereiken.

  30. Dave schreef:

    Metro van Slinge doortrekken naar Barendrecht met haltes in Portland, Carnisselande, Vaanpark, Centrum, Station Barendrecht en dan door naar Ridderkerk of Dordrecht

  31. Edward Tie schreef:

    Lijn E, den haag wordt doorgetrokken naar Scheveningen Bad. het zou een nieuwe metrotunnel in Den Haag. er komen dan drie metrostations: Provinciele statenhuis, Madarodam, Scheveningen Bad.

  32. Edward Tie schreef:

    De lijn E zou doorgetrokken van Den Haag centraal naar Scheveningen… met drie metrostations: Provinciele statenhuis, Madurodam en Scheveningen Bad.

  33. Theo Kuster schreef:

    Mooi werk! Overigens onbegrijpelijk, dat de RET blijft melden, dat er in de toekomst wel twee sporen kunnen worden afgestaan voor het metroverkeer van de RET.
    Dan kent men het spoorbedrijf verdomd slecht, en de vergelijking net de Hoekse Lijn gaat totaal niet op. Bovendien moet je niet een andere modaliteit aan bieden langs bestaand spoor: jouw oplossing om de oostkant van IJsselmonde te bedienen, is vele malen efficiënter!

    • Frans Blok schreef:

      De enige redenen die ik kan bedenken voor zo’n metro langs bestaand spoor is dat het goedkoper is en makkelijker; je hoeft er geen ingewikkeld tracé met tunnels of viaducten voor te maken. Maar langs de spoorlijn tussen Barendrecht en Zwijndrecht wonen niet zoveel mensen, de wijken en centra van Ridderkerk en Hendrik Ido Ambacht liggen er een heel eind vandaan en die zouden dus inderdaad veel beter af zijn met zo’n nieuw tracé.

  34. Peter van Essen schreef:

    Ik kan in grote lijnen met je meegaan, maar ik zou de ring/ruit groter maken. De lijn langs Kralingse Plas zou ik voorlopig in reserve laten tot er meer dan plannen voor bebouwing zijn. Dus van Hillegersberg zou ik doortrekken naar Binnenhof (Lijn A). Een omissie is m.i. het overslaan van Krimpen, dus ik zou van Kralingse Zoom doortrekken onder de Ijssel naar Krimpen, dan onder de Nieuwe Maas naar Ridderkerk, door naar Barendrecht en dan via Slinge naar Zuidplein. Gelijk maar een verbindingsboog maken richting Hoogvliet/ Spijkenisse. En na Poortugaal een verbindingsboog richting Pernis (lijn C) voor een vergrote ring. Na Overschie zou ik doortrekken naar Schiedam Kethel (NS), dan door naar Holy, en afbuigen naar Vlaardingen Oost (lijn A). Ik zou dan ook doortrekken naar Vijfsluizen (lijn C). Van jouw lijn F zou ik overlaten Kralingse Zoom, via Zuidplein naar Marconiplein. Voordelen: veel groter potentieel publiek (Holy, Kethel, Krimpen, Ridderkerk, Barendrecht). Potentieel de best mogelijke ontlasting van de A16/Van Brienoordbrug, ontlasting van de A15. Nog betere bereikbaarheid Zuidplein/Ahoy met OV (ook vanuit het zuiden).
    Extra overweging: de bebouwing van Krimpen is vooral oost-west, dus wellicht een zijtak van de noord-zuidlijn maken in Krimpen. Van jouw lijn G zal de westtak toekomstmuziek zijn. Wat betreft de zuidtak denk ik aan het beroemde rivierfront van Dordrecht waar m.i. niet makkelijk een metrolijn doorheen kan. Alternatief is misschien via Alblasserdam en Papendrecht, en aan de oostkant Dordrecht binnen. Het lijkt me trouwens nog een hele toer om prioriteiten vast te stellen, wat het eerst moet worden aangepakt. Zolang je maar een masterplan hebt en de mogelijkheden niet verprutst. Overigens heb ik me totaal niet beziggehouden met technische of roosterproblemen. Succes met je kaart.

    • Frans Blok schreef:

      Dank voor je uitgebreide reactie. Zo maxi-versie van de circle line is ook het overwegen waard. Wat dat rivierfront van Dordrecht betreft: daar gaat de metro natuurlijk onderdoor, al wordt dat nog wel een technische uitdaging.

  35. Erik schreef:

    Spijkenisse centrum spijkenisse de stoep. Spijkenisse arcaplex spijkenisse de baljulwaan. Spijkenisse sportlaan. Spijkenisse halfweg. Geervliet. Heen vliet. Zwartewaal. brielle segelant. Briele nieuwland .briele zuurland brielle rugge. Anderekant op spijkenisse centrum spijkenisse schenkel spijkenisse maaswijk oudbeijerland zoomland. Oudbeijerland zuidwijk .oudbeijerland poortwijk goidschalxoord. Heinennoord.. Barendrecht

    • Allan Kleiweg schreef:

      Tot november 1965 was Hellevoetsluis vanuit Rotterdam per lightrail bereikbaar, al kende we toen dat begrip nog niet. Het was een motortram, een interlocale tram (niet alle trams zijn stadstrams), dat door de Gemeente Rotterdam intens werd gehaat en gesaboteerd. Bussen waren toen ‘modern’, trams niet. De tijdgeest kent soms geen genade. Ruim zestig jaar later is de lightrail herondekt en opnieuw populair. Ook ik zie graag dat er weer een railverbinding naar Hellevoetsluis rijden. Maar mijn invalshoek is anders. Ik zou de voorkeur geven aan he verlengen van metrolijn A van het al bestaande Vlaardingen West naar: Rozenburg – Brielle – Hellevoetsluis. En nu de Provincie Zeeland afgekocht gaat worden vanwege die marinierskazerne die niet doorgaat, zou lijn A verder doorgetrokken kunnen worden naar Dirksland – Brouwershaven – Zierikzee – Sint Maartensdijk – Goes. What the heck, laat ‘m dan ook maar doorrijden naar Terneuzen – Axel – Zelzate (B) en Gent (B).

  36. Lodewijk schreef:

    Ik heb ook ideeën, maar ben zelf überhaupt niet handig met tekenen, laat staan op de computer. Heb wel op mijn eigen blog enkele van ideeën in tekst opgeschreven.

  37. Tan Tjeng Bok schreef:

    Woon in Voorburg, ben opgegroeid in Antwerpen, met een Rotterdamse moeder en een Flakkeese oma. Ik ga voor een snelmetro Voorburg-Corbulo / Voorburg-Huygens / Luchthaven Rotterdam / Rotterdam CS / Hilligersberg / Dirksland/ Brasschaat / Tsjing Tsjang-plein / Vliegveld Antwerpen. Ik leg vast een euromeier in.

  38. Jac schreef:

    Rhoon portland / carmisselande Barendrecht.

    Vanaf portland moet je nu eerst met de bus naar Slinge/zuidplein en vanaf Carnisse met de tram naar Rotterdam Cs duurt ongeveer 35 min…

  39. Henk Beeftink schreef:

    Als je dan toch goed bezig bent, een lijn van kralingesezoom – Kinderdijk – Alblasserdam – Papendrecht – Sliedrecht – Hardinxveld-Giessendam – Gorinchem? Of een lijn van Ridderkerk – Alblasserdam – Papendrecht – Sliedrecht – Hardinxveld-Giessendam – Gorinchem?

    • Frans Blok schreef:

      Dat lijkt me best een goed idee. Tussen Sliedrecht en Gorinchem kan bestaand spoor gebruikt worden. Er moet natuurlijk wel een tunnel of brug gemaakt worden om de Noord of de Lek te passeren maar verder…

  40. Allan Kleiweg schreef:

    Beste Frans, complimentos voor je alleraardigste artikel. Je grafische prestaties zijn prachtig. De komst van de metro was heel wat voor alle Rotterdammers. Hun stad was op 14 mei 1940 vernederd en onteerd, maar in de periode 1966-1968-1970 (De Doelen – metro – C’70), stond Rotterdam weer stevig op z’n poten. Andere geschonden steden kozen, op emotionele gronden, voor een reconstructie van de oude stad; Roterdam koos, na vijf jaar wachten op het einde van de oorlog, voor de creatie van een moderne stad. Rotterdam zag de lege binnenstad als een kans om meerdere historisch gegroeide ongunstige situaties met forse stedebouwkundige ingrepen recht te zetten. De metro kwam voort uit een eerder plan voor een tramtunnel. Rotterdam was er groos mee, maar anderen spraken schamper van een kabouter-metrolijntje. Wat niet hielp was dat de metro feestelijk in gebruik is gesteld door twee burgemeesters; Wim Thomassen, burgemeester van Rotterdam en mevrouw B. van Oranje, burgemeester van Madurodam … De metro had vanaf dag 1 trouwens zeven stations (niet zes); Centraal Station – Stadhuis – Beurs – Leuvehaven – Rijnhaven – Maashaven en Zuidplein. Ik heb nog een ander ‘nutteloos feitje’ voor je: Van de huidige metrostations zijn er twee waarvan de historie terug gaat tot de tijd van het 1945 mm HIJSM-breedspoor (het zijn er drie als je Laan van NOI ook meetelt). Op vijf plaatsen heeft het RET-metronet thans een aansluiting op NS-sporen. Kan je ze noemen ?

  41. Allan Kleiweg schreef:

    Nog enkele ‘nutteloze feitjes’ in vraagvorm. A/ Tussen welke twee stations is het metrotracé in enkelspoor aangelegd ? B/ Welk huidig metrotraject had ooit een spanning van 10.000 volt, 25 hertz (éénfase wisselspanning) ? C/ Kan je de namen noemen van vijf niet langer bestaande RET-metrostations ? D/ Welk metrostation heeft het langste perron; station Leuvehaven of station Den Haag Centraal ? De juiste antwoorden volgen over een paar weken …

  42. Frans Blok schreef:

    Moeilijke vragen, ik moet helaas op alle het antwoord schuldig blijven. Ik kom niet zo vaak met de metro op Den Haag Centraal; ik weet wel dat de treinperrons daar heel erg lang zijn, maar de metroperrons? En niet meer gebruikte Ret-metrostations? Ik ben erg benieuwd…

  43. Erik schreef:

    Beste Frans, wat een interessant onderwerp. Ik weet niet of je ooit nog een update wil maken, maar misschien kan je mijn opmerkingen ook meenemen:

    Ervan uit gaande dat de autosnelweg “A4-zuid” (de verbinding tussen knooppunt Benelux en de A29 nabij Klaaswaal) gerealiseerd wordt; komen er twee nieuwe tunnels (zowel onder de oude maas nabij Spijkenisse Maaswijk en onder het Spui nabij Oud-Beijerland). Indien men in deze tunnels gelijk een metrobuis mee voorziet, kan je de huidige lijn E [eerste lijn] aftakken na station Poortugaal, en het nieuwe tracé parallel langs de A4-zuid leggen tot na de tunnel onder het Spui waarna deze afbuigt richting Oud-Beijerland. Eventuele stations zijn dan “Spijkenisse Maaswijk” (P+R ter hoogte van de afslag Spijkenisse van de A4); “Oud-Beijerland Zoomwijck”; “Oud-Beijerland Poortwijk”. Eventueel kan je de lijn ook door verlengen naar “Heienoord” (P+R / Bus transferium ter hoogte van de afslag met de A29).

    Ook de aanleg van de A24 (Maasdelta c.q. Blankenburgtunnel) kan je gebruiken om het dorp Rozenburg beter te bedienen met OV. Er moet dan een extra station in lijn B tussen Vlaardingen-west en Maassluis-centrum ter hoogte van deze A24 worden gemaakt. Dit station “Krabbeplas” is tevens het begin- en eindpunt van een busverbinding die middels busbaan op- en afritten direct over de A24 naar Rozenburg rijdt. Dit lijkt mij qua kosten een meer realistisch plan dan die Petroleum lijn middels een eigen tunnel onder de Waterweg met lijn B te verbinden.

  44. Frans Blok schreef:

    Beste Erik, dank voor je reactie. Die A4-zuid stond veertig jaar geleden al op de planning; mijn ouderlijk huis stond op een steenworp afstand van het tracé. De laatste tijd hoor ik er weinig meer over maar mochten de plannen nog eens uitgevoerd worden dan is het inderdaad een mooie kans om de Maaswijk en de Hoekse Waard met het net te verbinden.

    Zo’n bus door de Blankenburgtunnel is een goede voorlopige oplossing om Rozenburg beter te ontsluiten. Ik vermoed dat dat ook wel gaat gebeuren, al dan niet met een station bij de Krabbeplas. In de jaren veertig kan dan alsnog, in het kader van de transformatie van de verouderde industriegebieden van Pernis en de Botlek, de Petroleumlijn aangelegd worden.

  45. Wilmar Mol schreef:

    Frans Blok, de eerste lijn en de petroleum lijn zijn een droom.
    De petroleum lijn daar kan nog een stuk spoor dat bij Rozenburg ligt nog herbruikt worden. Momenteel wordt er hard gewerkt om de havenspoorlijn te verleggen.
    De eerste lijn richting Hellevoetsluis zal voor efficiëntie in sneltram vorm uitgevoerd kunnen worden. En het spoor goed in het landschap worden ingepast. Dat zal een minimale eis zijn van de bewoners. Denk toekomstgericht hoe zien wij 2050 voor ons?
    Stadsregio Rotterdam 1,5 miljoen inwoners?
    Waarvan het Rijnmond gebied tussen de 100.000/150.000 inwoners.
    Het verder doortrekken richting voorne putten is tot voor zover door hogerhand tegengehouden. Wellicht denkt de toekomstige generatie anders over mobiliteit. De ontwikkelingen gaan onverminderd door, daar liggen kansen voor ons.
    Je hebt mooie kaarten gemaakt.

    Groeten, Wilmar Mol

    • Frans Blok schreef:

      Dank voor het compliment, Wilmar. Dat traject tussen Spijkenisse en Hellevoetsluis moet uiteraard goed in het landschap worden ingepast. En ja, in de oude industriegebieden tussen Pernis en Rozenburg liggen heel wat stukken havenspoorlijn die hergebruikt kunnen worden.

  46. Bertus Dries schreef:

    De RET heeft het al enkele jaren over een soort dubbelfunctie voor sommige spoorlijnen, bij voorbeeld de lijn Dordrecht, Rotterdam, Schiedam, Delft Den Haag Leiden, gebruik makend van het feit dat daar nu deels al 4 sporen liggen. De metro zou dan de stoptreinen gaan vervangen en meer tussen stations krijgen. Met name op het deel in Rotterdam zou ik willen pleiten voor een andere route. Er wordt ook gesproken over een mogelijke verhoging van de frequentie op een aantal lijndelen waardoor er daar meer stellen kunnen rijden. Die hogere capaciteit zou dan op de lijn Melanchtonweg – Zuidplein gebruikt kunnen worden om de lijn Leiden – Dordrecht door Rotterdam heen te leiden, vanaf Delft Via Spaansepolder, Overschie, Vliegveld naar de E lijn en dan door naar Zuidplein of Slinge om vanaf daar door Lombardijen naar de Spoorlijn terug geleidt te worden. en in Dordrecht te eindigen, mogelijk doorgetrokken van het NS station tot in het centrum.

  47. Bertus Dries schreef:

    Ik zou hier nog een kleine aanvulling op kunnen geven. De D lijn zou dan doorgetrokken kunnen worden tot in Overschie waardoor Overschie als een volwaardig stadsdeel in het metro net kam worden opgenomen.

  48. Peter Koen schreef:

    Wat een geweldig visie blijft dit. Is het nu zo dat met de keuze voor een Brug van Kralingen naar Keizerswaard via de Esch de kans op een glorieuze uitbreiding van ons Metro-Netwerk voor de komende decennia weer verkeken zijn?

    De Jonge Democraten zijn er nog mee aan de haal gegaan, maar het lijkt nu toch weer nergens heen te gaan.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Spam-controle: * Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.