Fotografie

De sandwichwinter van ’17/’18: een terugblik

door Frans Blok · Gepubliceerd 1. april 2018 · Bijgewerkt 13. oktober 2022

Laat ik de winter van 2017/2018 eens gaan recenseren. De lente is immers al begonnen: 20 maart om kwart over vijf ‘s middags volgens de astronomen en op 1 maart volgens de weerkundigen. Dus: wat was het voor winter en vooral: waren er nog wat leuke sneeuw- en ijsfoto’s te maken?

Bloemen op het Leuvehoofd in Rotterdam bedekt met een laagje sneeuw, met op de achtergrond vaag de Erasmusbrug — Winter bij de Erasmusbrug

Sandwich

De winter van ’17/’18 was een soort sandwich: een kwakkelend middenstuk met aan het begin en eind wat winterse taferelen. Het begon veelbelovend op zondag 10 december met een sneeuwfront dat langzaam vanuit het zuiden over Nederland trok.

Het Schouwburgplein in Rotterdam tijdens een sneeuwbui in december 2017 — Sneeuwbui op het Schouwburgplein

Code Rood

Ook de volgende dag viel er veel sneeuw en liep in het hele land het weg- en treinverkeer vast. Het KNMI kondigde code rood af; ik kondigde code wit af.

Het Churchillplein in Rotterdam met het beeld Cascade van Joep van Lieshout tijdens een sneeuwbui in december 2017 — Blizzard op het Churchillplein

Deze nijlgans, van oorsprong toch gewend aan een warmer klimaat, lijkt er niet zo mee te zitten.

Een Nijlgans trotseert een sneeuwbui op de kade van het Maritiem Museum bij de Leuvehaven in Rotterdam — Helena de Havengans

Kil en grijs

Na dat spectaculaire begin volgden weken van grijs weer. Kil maar niet koud genoeg voor de vorming van ijskristallen of sneeuwvlokken. In de voorgaande winter maakte ik nog wat foto-expedities naar het oosten van het land maar ook daar wilde het maar niet winteren.

Klimaatontkenners

In Noord-Amerika heerste ondertussen een ongekende koude waarbij klimaatontkenners zich verkneukelden. Wintersportdorpen in de Alpen werden bedekt met metersdikke sneeuwpaketten. Maar in Nederland vormde een januaristorm het enige spektakel; opnieuw code rood maar minder fotogeniek. Het is tekenend dat in die weken zelfs in De Wereld Draait Door het woord Elfstedentocht nauwelijks gevallen is.

Spiegeling

Slechts af en toe daalde de temperatuur ‘s nachts onder het vriespunt en ontstond er een dun laagje ijs op singels en sloten. Wat wel weer mooie spiegelingen opleverde, zoals hier bij de molen aan de Kromme Zandweg in Charlois.

De Russische Beer

Even leek het er op dat de winter ongemerkt in het voorjaar zou overlopen. Maar halverwege februari bleek er toch nog een verrassing onze kant op te komen. De Russische beer, oftewel The Beast from the East. Een flink reservoir aan ijskoude lucht werd vanuit Siberië met stevige oostenwinden “op transport gesteld” (zoals de meteorologen dat zeggen). Harde wind en vorst, dat is het sein om ijssculpturen op de foto te gaan zetten zoals hier langs de Wijde Aa bij Hoogmade.

Wind

“Die wind maakt het zo koud”. Het is een cliché maar tijdens deze korte maar hevige vorstperiode ging het zeker op. Ik heb het de laatste jaren zelden zo koud gehad. Toch bleven, juist door die wind, grote wateroppervlakten lang ijsvrij. Maar uiteindelijk lag de Kralingse Plas toch grotendeels dicht.

Houten loopbruggen over de bevroren en met stuifsneeuw bedekte Kralingse Plas in Rotterdam — De bevroren Kralingse Plas

Warmtefront

Helaas had de beer wel veel kou maar weinig sneeuw bij zich. Alleen tijdens de terugtocht op 3 maart zorgde een warmtefront voor wat sneeuwpret. Maar die was van korte duur; zo gaat dat nou eenmaal bij warmtefronten.

Het kleurrijke Marathonbeeld bij de Erasmusbrug in Rotterdam vormt een fraai contrast met de zojuist gevallen sneeuw — Kleurrijk Marathonbeeld in een witte wereld

Zesje

Half maart deed de winter nog een laatste poging maar veel fotomomenten leverde dat niet op. Al met al: als ik de afgelopen winter een cijfer moet geven kom ik uit op een mager zesje. Er waren wat memorabele momenten maar ze waren van korte duur, zeker in het altijd wat minder bedeelde zuidwesten van ons land.